Khí cụ điện là gì?

Hiện nay, trong mỗi gia đình hay trong các nhà máy, xí nghiệp, công xưởng đều sẽ lắp đặt thiết bị khí cụ điện để phục vụ cho các nhu cầu về sử dụng điện, đảm bảo an toàn cho các loại máy điện. Vậy khí cụ điện là gì và thiết bị này có tác dụng gì? Hãy cùng Thịnh Phát tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

1. Khái niệm khí cụ điện

Khí cụ điện là thiết bị dùng để đóng ngắt dòng điện, đồng thời bảo vệ, điều khiển và chỉnh các mạch điện, lưới điện sao cho phù hợp với các loại máy điện trong quá trình sản xuất.

Khí cụ điện

Khí cụ điện làm việc lâu dài trong các mạch dẫn điện, nhiệt độ của khí cụ điện tăng lên gây tổn thất điện năng dưới dạng nhiệt năng và đốt nóng các bộ phận dẫn điện, cách điện của khí cụ. Do đó, khí cụ điện làm việc được dưới mọi chế độ khi nhiệt độ của bộ phận không vượt quá những giá trị tối thiểu.

Thông thường, khí cụ điện sẽ được đặt trong tủ điện, sau đó sử dụng hệ thống thang máng cáp điện để lắp đặt đi dây dẫn điện đến những địa điểm đã xác định trong công trình. Máng điện công nghiệp có thể được sử dụng trong những điều kiện môi trường khác nhau nhờ vào các phương pháp xử lý bề mặt khác nhau.

Chấn/ gấp máng cáp

Máng cáp sơn tĩnh điện

Để biết thêm về các phương pháp xử lý bề mặt thang máng cáp, bạn có thể tham khảo qua video dưới đây:

>> Link sản phẩm máng cáp Thịnh Phát: https://thinhphatict.com/mang-cap

>> Link sản phẩm thang cáp Thịnh Phát: https://thinhphatict.com/thang-cap

2. Sự phát nóng của khí cụ điện

Dưới đây là bảng nhiệt độ cho từng loại vật liệu cấu tạo nên khí cụ điện

Khí cụ điện có nhiều chế độ làm việc khác nhau và được quy định cụ thể như sau:

- Chế độ làm việc lâu dài của khí cụ điện: Ở chế độ này, nhiệt độ khí cụ điện bắt đầu tăng đến khi đạt mức ổn định thì sẽ không tăng nữa và lúc này nhiệt độ sẽ tỏa ra môi trường xung quanh.

- Chế độ làm việc ngắn hạn của khí cụ điện: Chế độ làm việc ngắn hạn của khí cụ điện là chế độ khi đóng điện thì nhiệt độ của nó không đạt tới nhiệt độ ổn định, sau quá trình phát nóng ngắn hạn, khí cụ điện được ngắt nhiệt độ. Lúc này nhiệt độ của nó sụt giảm tới mức khó so sánh được với môi trường xung quanh. Để đảm bảo an toàn cho người sử dụng, cần phải có máng cáp sơn tĩnh điện chứa dây dẫn nối với khí cụ điện.

>> Để tìm hiểu về các phương pháp xử lý bề mặt máng cáp, bạn có thể truy cập vào link sau: 

https://thinhphatict.com/mang-cap-duoc-xu-ly-be-mat-theo-phuong-phap-nao-su-khac-nhau-giua-cac-phuong-phap

- Chế độ làm việc ngắn hạn lặp lại của khí cụ điện: Với chế độ làm việc này, nhiệt độ của khí cụ điện sẽ tăng lên trong khoảng thời gian khí cụ làm việc, giảm xuống trong thời gian khí cụ nghỉ, nếu nhiệt độ giảm chưa đạt đến giá trị ban đầu thì khí cụ điện sẽ làm việc lặp lại. Sau một khoảng thời gian nhất định, khi nhiệt độ tăng lên lớn nhất gần bằng nhiệt độ giảm nhỏ nhất thì khí cụ điện sẽ ở chế độ dừng.

Kí hiệu khí cụ điện

3. Phân loại khí cụ điện

3.1. Aptomat – Cầu dao tự động

Aptomat

Aptomat hay còn có tên gọi khác là cầu dao tự động. Đây là thiết bị khí cụ điện dùng để cắt mạch điện trong trường hợp quá tải, ngắn mạch, đoản mạch, thấp áp hoặc chập chạm mạch điện.

>> Xem thêm: https://thinhphatict.com/cac-loai-tram-bien-ap

3.2. Cầu chì điện

Cầu chì điện cũng là một dạng của khí cụ điện có nhiệm vụ bảo vệ các thiết bị sử dụng điện và mạng lưới điện khi rơi vào trường hợp ngắn mạch.

Nguyên lý hoạt động: Cầu chì điện hoạt động theo nguyên lý tự chảy hoặc uốn cong để tách ra khỏi mạch điện khi cười độ dòng điện trong mạch tăng đột biến. Theo đó, điện trở của chất liệu làm ra dây cầu chì phải có nhiệt độ nóng chảy, kích thước và thành phần phù hợp.

3.3. Công tắc tơ

Công tắc tơ

Công tắc tơ là khí cụ điện hạ áp, nhiệm vụ của nó là thực hiện việc đóng cắt thường xuyên các mạch điện động lực. Công tắc tơ là một thiết bị đặc biệt quan trọng, nhờ có thiết bị này mà ta có thể điều khiển các thiết bị như động cơ, tụ bù, hệ thống chiếu sáng,… thông qua nút nhấn, điều khiển từ xa hay chế độ tự động.

3.4. Rơle nhiệt

Đây là thiết bị khí cụ điện dùng để bảo vệ động cơ và mạch điện khỏi bị quá tải, thường được sử dụng cùng công tắc tơ. Rơle nhiệt có chức năng tự động đóng cắt tiếp điểm nhờ vào sự co giãn nhiệt của các thanh kim loại.

3.5. Điện trở - Biến trở

Là khí cụ điện dùng để hạn chế và điều chỉnh dòng điện trong mạch điện. Khi thay thế điện trở và biến trở phải lưu ý đến giá trị điện trở và công suất của chúng.

3.6. Biến dòng, biến áp đo lường

Dùng để đo dòng điện xoay chiều lớn hơn 5A để mở rộng thang đo vì đồng hồ đo điện xoay chiều chỉ đo đến giá trị dòng điện giới hạn là 5A. Ngoài ra, cần lưu ý do số vòng dây thứ cấp của biến dòng rất lớn nên không được để cuộn dây thứ cấp của biến dòng bị hở mạch, nếu xuất hiện trường hợp này sẽ khiến biến dòng bị hỏng.

4. Nguyên nhân khiến khí cụ điện bị hỏng

4.1. Hiện tượng ăn mòn kim loại khí cụ điện

Trong thực tế, dù là chế tạo hay gia công thì bề mặt kim loại tiếp xúc vẫn sẽ có những lỗ hổng li ti. Theo đó, trong quá trình vận hành hơi nước, các chất có hoạt tính cao học thấm vào và đọng lại bên trong những lỗ nhỏ đó gây ra phản ứng hóa học, đồng thời tạo ra một lớp màng mỏng tương đối giòn.

Khi va chạm sẽ khiến lớp màng này bị bong tróc và bề mặt tiếp xúc bị bào dần, người ta gọi đây là hiện tượng ăn mòn kim loại.

4.2. Hiện tượng oxy hóa khí cụ điện

Do tác động của môi trường xung quanh làm cho bề mặt tiếp xúc bị oxy hóa, từ đó tạo thành một lớp oxit mỏng trên bề mặt này, điện trở suất của lớp oxit rất lớn nên làm tăng RTX làm phát nóng tiếp điểm. Mức độ gia tăng RTX do bề mặt tiếp xúc bị oxy hóa còn tùy thuộc vào nhiệt độ.

4.3. Điện thế hóa kim loại khí cụ điện

Mỗi chất sẽ có một điện thế hóa học nhất định. Lấy H làm gốc có điện thế âm (-) thì ta sẽ có điện thế hóa học kim loại như sau:

Hai kim loại nếu có điện thế hóa học khác nhau thì khi tiếp xúc sẽ tạo nên một cặp hiệu điện thế hóa học, giữa chúng sản sinh một hiệu điện thế.

Trường hợp bề mặt tiếp xúc có nước xâm nhập sẽ có dòng điện chạy qua, khi đó kim loại có điện thế học âm hơn sẽ bị ăn mòn trước làm nhanh hỏng tiếp điểm.

Máng cáp điện màu cam

>> Xem thêm: Lựa chọn máng cáp theo tải trọng dây điện và dây cáp điện

4.4. Nguồn điện làm hư hỏng khí cụ điện

Thiết bị điện vận hành lâu ngày hoặc không được bảo quản tốt dẫn đến lò xo tiếp điểm bị gỉ, yếu đi sẽ không đủ lực để ép vào tiếp điểm. Khi có dòng điện đi qua, tiếp điểm sẽ dễ bị phát nóng gây hiện tượng nóng chảy, thậm chí mói hàn bị dính vào nhau.

Trường hợp lực ép tiếp điểm quá yếu có thể phát sinh tia lửa làm cháy tiếp điểm. Bên cạnh đó, tiếp điểm bị bẩn, gỉ sẽ tăng điện trở tiếp xúc, gây phát nóng dẫn đến hao mòn nhanh tiếp điểm.

5. Biện pháp khắc phục khi khí cụ điện bị hỏng

Đối với những trường hợp bị hỏng do cháy nổ hay chập thì chúng ta cần phải thay mới. Tuy nhiên để hạn chế các rủi ro có thể xảy ra, cần:

- Đối với những tiếp xúc cố định: Nên bôi một lớp mỡ chống rỉ hoặc quét sơn chống ẩm.

- Khi thiết kế nên chọn những vật liệu có điện thế hóa học giống nhau hoặc gần bằng nhau.

- Nên sử dụng những loại vật liệu không bị oxi hóa để làm tiếp điểm.

- Mạ điện với các tiếp điểm bằng một lớp đồng thau, thiếc, kẽm, hay cađini.

- Cần thay thế những lò xo tiếp điểm có dấu hiệu bị gỉ, cần lau sạch tiếp điểm mềm và thay thế lò xo nén khi lực nén quá yếu.

- Kiểm tra, bảo dưỡng định kì, cải tiến các thiết bị dập hồ quang để ngăn chặn tình trạng cháy nổ.

Để xem thêm về quy trình sản xuất thang máng cáp, bạn có thể truy cập vào link: https://thinhphatict.com/mang-cap-duoc-san-xuat-theo-quy-trinh-nhu-the-nao

Quý khách hàng có nhu cầu báo giá máng cáp, thang cáp, khay cáp và phụ kiện tại Hà Nội, vui lòng liên hệ theo thông tin sau đây để được hỗ trợ nhanh nhất:

CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG THỊNH PHÁT

Sản xuất vật tư phụ trợ cơ điện từ năm 2005

VPGD: Tầng 3, số 152 Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân, Hà Nội

Tel: (024)22 403 396 - (024)62 927 761

Mobile: 0904 511 158

Nhà máy 1: Lô 5, Yên Phúc, CCN Biên Giang, Phường Biên Giang, Quận Hà Đông, TP. Hà Nội.

Nhà máy 2: Yên Bình, Ý Yên, Nam Định.

Email: info@thinhphatict.com

Web: https://thinhphatict.com/